حقوق فضایی
نگار مفخم ناصراسلامی؛ احمد مومنی راد؛ سید احمد طباطبایی
دوره 15، شماره 4 ، دی 1401، ، صفحه 57-70
چکیده
امروزه یکی از دغدغه های اصلی کمیته استفاده صلح آمیز از فضای ماورای جو (کوپوس) و زیرکمیته های آن، مساله نظامی گری در حقوق فضا است. کشورهای برتر فضایی همچون ایالات متحده آمریکا، روسیه و چین به دلیل بهره گیری از ادوات نظامی پیشرفته فضایی بر این نگرانی افزوده اند. بنابراین جامعه جهانی باید برای حل این معضل به دنبال راهکارهای مطلوب و عملی ...
بیشتر
امروزه یکی از دغدغه های اصلی کمیته استفاده صلح آمیز از فضای ماورای جو (کوپوس) و زیرکمیته های آن، مساله نظامی گری در حقوق فضا است. کشورهای برتر فضایی همچون ایالات متحده آمریکا، روسیه و چین به دلیل بهره گیری از ادوات نظامی پیشرفته فضایی بر این نگرانی افزوده اند. بنابراین جامعه جهانی باید برای حل این معضل به دنبال راهکارهای مطلوب و عملی بگردد تا از نظامی گری و ایجاد مسابقه تسلیحاتی در فضا جلوگیری به عمل آورد. بر این مبنا مقاله حاضر سعی دارد تا با واکاوی استفاده نظامی از فضا و اسناد حقوقی و تبیین نظام قراردادی و عرفی حاکم بر معاهدات فضا به بررسی ممنوعیت های نظامی حاکم بر فعالیت های فضایی در جهت منع اینگونه فعالیت ها در فضای ماورای جو بپردازد و با بررسی برخی از تسلیحات فضاپایه با کاربرد دوگانه؛ به تحلیلی توصیفی پرداخته و جنبه های ناروای استفاده نظامی از فضا را بیش از پیش آشکار سازد.
حقوق فضایی
حمید کاظمی
دوره 14، شماره 2 ، تیر 1400، ، صفحه 89-102
چکیده
بسیاری از کاربردهای فضایی که قبلاً با استفاده از ماهواره های بزرگ امکان پذیر بودند، اکنون به دلیل توسعه فناوری، توسط ماهواره های بسیارکوچک انجام می شوند. مقررات بین المللی فضایی که بر بهره برداری ماهواره های بزرگ با فناوری پیشرفته حاکم هستند، همچنین بر مسئولیت دولت ها برای تنظیم و کنترل ماهواره های کوچک قابلیت اعمال دارند. با وجود ...
بیشتر
بسیاری از کاربردهای فضایی که قبلاً با استفاده از ماهواره های بزرگ امکان پذیر بودند، اکنون به دلیل توسعه فناوری، توسط ماهواره های بسیارکوچک انجام می شوند. مقررات بین المللی فضایی که بر بهره برداری ماهواره های بزرگ با فناوری پیشرفته حاکم هستند، همچنین بر مسئولیت دولت ها برای تنظیم و کنترل ماهواره های کوچک قابلیت اعمال دارند. با وجود این، اولا در سال های اخیر، فعالیت بخش خصوصی در فضایی با بهره برداری از ماهواره های کوچک بدون رعایت مقررات مربوطه افزایش یافته است و ثانیا برخی موضوعات مثل فعالیت بخش خصوصی و یا انتقال مالکیت ماهواره ها در معاهدات بین المللی مسکوت است. لذا، مسئولیت دولتها به چالش کشیده شده است. این مقاله با بررسی مسئولیت دولتها برای بهره برداری از ماهواره های کوچک، به دو چالش جدی مرتبط یعنی فعالیت بخش خصوصی و انتقال مالکیت ماهواره های کوچک در مدار می پردازد و نهایتا راه حل هایی برای رفع این چالش ها ارائه می شود.
حقوق فضایی
سیدهادی محمودی؛ روح اله رهامی؛ حمید حیدری
دوره 13، شماره 1 ، فروردین 1399، ، صفحه 25-38
چکیده
با درج مقرراتی در اسناد حقوق فضا، دریچه‌ای برای فعالیتهای فضاییِ تجاری مفتوح گردید. از عصر معاهدات فضا، همواره استفاده‌های تجاری از فضا بواسطه تزاید بازیگران و توسعه‌ی فناوری‌های نوینِ فضاپایه سرعت بیشتری گرفته‌اند. هر چند چارچوب کنونی در همگامی با مسائل حقوقی ناشی از این فرایند سریع و مستمر تکافو نمی‌کند، لکن مقررات همین اسناد ...
بیشتر
با درج مقرراتی در اسناد حقوق فضا، دریچه‌ای برای فعالیتهای فضاییِ تجاری مفتوح گردید. از عصر معاهدات فضا، همواره استفاده‌های تجاری از فضا بواسطه تزاید بازیگران و توسعه‌ی فناوری‌های نوینِ فضاپایه سرعت بیشتری گرفته‌اند. هر چند چارچوب کنونی در همگامی با مسائل حقوقی ناشی از این فرایند سریع و مستمر تکافو نمی‌کند، لکن مقررات همین اسناد تاکنون مبنای عمل دولتها و نهادهای غیردولتی در انجام فعالیتهای فضاییِ تجاری بوده است. این نوشتار با مفروض گرفتن نیاز به توسعه‌ی بیشتر حقوق فضا با لحاظ بُعد تجاری آن، لکن در نظر دارد از ظرفیتهای چارچوب موجود، امکان یا امتناع فعالیتهای تجاری را مورد بررسی قرار دهد و اینکه چه اندازه توسعه‌ی حقوق نرم از طریق همکاریهای بینالمللی و توسعه‌ی قوانین فضاییِ ملّی به هنجارگرایی نسبی فضا و پر کردن کاستیهای نظام معاهدهای کمک کرده است. بررسی اولیه حاکی از تجویز این فعالیتها علیرغم توقف هنجارسازیِ قراردادی و وجود محدودیتهای منبعث از اصولی همچون منع تصاحب، میراث مشترک بشریت و تسهیم عادلانه است.
حقوق فضایی
پیمان نمامیان؛ سبحان طیبی؛ سجاد طیبی
دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1398، ، صفحه 1-12
چکیده
با آغاز فعالیتهای انسان در فضا، مسائلی همچون حاکمیت، صلاحیت و بسیاری مسائل حقوقی دیگر، تحت بررسی از سوی حقوق‌دانان قرار گرفت. در حقیقت، از یک سو باید پذیرفت پیشرفت فناوری نمی تواند با وجود خلأهای حقوقی صورت پذیرد و از سوی دیگر حقوق همواره به سهولت متحول شده و در معرض توسعه قرار می‌گیرد. در این راستا گسترش حقوق بین‌الملل در خصوص ...
بیشتر
با آغاز فعالیتهای انسان در فضا، مسائلی همچون حاکمیت، صلاحیت و بسیاری مسائل حقوقی دیگر، تحت بررسی از سوی حقوق‌دانان قرار گرفت. در حقیقت، از یک سو باید پذیرفت پیشرفت فناوری نمی تواند با وجود خلأهای حقوقی صورت پذیرد و از سوی دیگر حقوق همواره به سهولت متحول شده و در معرض توسعه قرار می‌گیرد. در این راستا گسترش حقوق بین‌الملل در خصوص حقوق حاکم بر فضای ماورای جو ضروری است. از اینرو، حقوق بین‌الملل فضایی به مثابة جدیدترین شاخة حقوق بینالمللی، مفاهیم نوینی را در ارتباط با صلاحیت کیفری ارائه میدهد. بنابراین، در این نوشتار سعی بر آن شده تا ضمن تبیین صلاحیت کیفری در نظام حقوق بینالمللی، جایگاه آن را در چارچوب حقوق بینالمللی فضایی در موضوعات و مسائل مرتبطی همچون اقتدار فرماندهی، اختیار فرماندهی ایستگاه فضایی بینالمللی، اختیارات فرمانده و ایستگاههای فضایی خصوصی در پرتو معاهده فضای ماورای جو سازمان ملل متحد را مورد ارزیابی قرار دهد.
