مقالة تحقیقی (پژوهشی)
فناوری‌های نوین در فضا
رضا کهندانی؛ علی داور؛ محسن حیدری بنی؛ جعفر اسکندری جم؛ مجید اسکندری شهرکی
دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1401، صفحه 1-20
چکیده
در این مقاله به تحلیل ارتعاشات آزاد پوسته‌های مشبک کامپوزیتی دوانحنائی با استفاده از یک تئوری مرتبه بالای اصلاح‌شده، تحت شرایط تکیه‌گاهی ساده پرداخته شده است. مزیت تئوری حاضر نسبت به دیگر تئوری‌های مرتبه بالا، احتساب اثر عبارت ضریب شکل ذوزنقه‌ای مقطع پوسته در روابط میدان جابه‌جایی و کرنش است که سبب افزایش دقت نتایج می‌گردد. ...
بیشتر
در این مقاله به تحلیل ارتعاشات آزاد پوسته‌های مشبک کامپوزیتی دوانحنائی با استفاده از یک تئوری مرتبه بالای اصلاح‌شده، تحت شرایط تکیه‌گاهی ساده پرداخته شده است. مزیت تئوری حاضر نسبت به دیگر تئوری‌های مرتبه بالا، احتساب اثر عبارت ضریب شکل ذوزنقه‌ای مقطع پوسته در روابط میدان جابه‌جایی و کرنش است که سبب افزایش دقت نتایج می‌گردد. معادلات تعادل و شرایط مرزی حاکم بر مسئله به کمک اصل هامیلتون استخراج شده و به کمک روش گالرکین حل میشود. در پوسته‌های مشبک، توزیع ناپیوسته سفتی و جرم پوسته در ریبهای تقویتکننده و مواد پرکننده فضای بین ریبها به کمک تابع توزیع مناسب بیان شده است. اعتبارسنجی این پژوهش، با نتایج تحقیقات سایر محققین یا نتایج حل عددی بهدستآمده به کمک نرمافزار آباکوس صورت گرفته است، درنهایت، مطالعه پارامتری صورت پذیرفته است که در آن اثر تغییر در پارامترهای مختلف هندسی، جنس ماده و نوع لایهچینی در پوسته‌های ایزوتروپیک و کامپوزیتی موردبررسی واقع شده است.
مقالة تحقیقی (پژوهشی)
طراحی زیرمجموعه‌های فضایی: (هدایت، کنترل، سازه و...)
امیررضا کوثری؛ علیرضا احمدی؛ علیرضا شریفی؛ مسعود خوش سیما
دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1401، صفحه 21-39
چکیده
ماهواره‌های سنجش از دور مشاهدة زمین که به صورت غیرفعال سطح زمین را اسکن و تصاویر با قدرت تفکیک مکانی زیر یک متر تولید می‌نمایند قادرند حول هر سه محور بدنة خود مانور کنند و همزمان با مانور وضعیت از جهات مختلف از ناحیة هدف تصویربرداری نمایند. سخت‌گیرانه‌ترین الزامات میانی حاکم بر عملکرد زیرسیستم تعیین و کنترل وضعیت آنها در مد‌های ...
بیشتر
ماهواره‌های سنجش از دور مشاهدة زمین که به صورت غیرفعال سطح زمین را اسکن و تصاویر با قدرت تفکیک مکانی زیر یک متر تولید می‌نمایند قادرند حول هر سه محور بدنة خود مانور کنند و همزمان با مانور وضعیت از جهات مختلف از ناحیة هدف تصویربرداری نمایند. سخت‌گیرانه‌ترین الزامات میانی حاکم بر عملکرد زیرسیستم تعیین و کنترل وضعیت آنها در مد‌های چرخشزدایی و نشانهروی دقیق اعمال میشود و شامل قابلیت مانور، چابکی، دقت و پایداری می‌باشد. در این تحقیق ابتدا روابط تحلیلی و آماری میان معیارهای کمّی الزامات میانی و قدرت تفکیک مکانی که به عنوان یک الزام سطح بالای مأموریتی مطرح است استخراج و با توجه به آن درایورهای طراحی چرخ‌های عکس‌العملی استخراج شده است. سپس در یک نمونه ماهوارة عملیاتی، با استفاده از تکنیک دیاگرام تطبیق، ابتدا مشخصات و ابعاد محمولة اپتیکی، سپس ابعاد و جرم ماهواره و پس از آن قابلیت تولید گشتاور و ظرفیت مومنتوم چرخ‌های عکس‌العملی و مومنتومی تخمین زده شده است.
مقالة تحقیقی (پژوهشی)
فیزیولوژی و پزشکی فضایی (اختر-زیست‌شناسی)
احسان صیامی؛ رضا محمدی؛ وجیهه زرین پور
دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1401، صفحه 41-49
چکیده
هدف از انجام تحقیق حاضر بررسی بیان تعدادی از ژنها به منظور ارزیابی اختلالات ناشی از تغییرات فشار در فضانوردی و غواصی در بیماری رفع فشار بود. این تحقیق بر روی 5 غواص ماهر انجام شد و سطح بیان ژن‌های TLR-2 ,HSP-72, IL-1b, NF-kBو MPO که مسئول شرایط پیش التهابی می باشند و همچنین سطح بیان ژن‌های شاخص فضانوردی یعنی DRD4 و BNIP3 بر روی نمونههای بومی ...
بیشتر
هدف از انجام تحقیق حاضر بررسی بیان تعدادی از ژنها به منظور ارزیابی اختلالات ناشی از تغییرات فشار در فضانوردی و غواصی در بیماری رفع فشار بود. این تحقیق بر روی 5 غواص ماهر انجام شد و سطح بیان ژن‌های TLR-2 ,HSP-72, IL-1b, NF-kBو MPO که مسئول شرایط پیش التهابی می باشند و همچنین سطح بیان ژن‌های شاخص فضانوردی یعنی DRD4 و BNIP3 بر روی نمونههای بومی ایرانی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نمونه خونی نیم ساعت پس از انجام غواصی گرفته شد، RNA آنها استخراج و cDNA سنتز شد. با استفاده از آغازگرهای اختصاصی، واکنشهای PCR real-time انجام شد. آنالیزهای آماری T-Student نشان داد که سطح بیان تمام ژنها به جز ژن‌های MPO و TLR-2 پس از قرار گیری در تغییرات فشار و فعالیتهای غواصی افزایش چشمگیری داشته است. این تغییرات میتواند به عنوان شاخصی برای افراد سالم تحت استرس فشار در فضا نوردی و همینطور در غواصی در نظر گرفته شود.
مقالة تحقیقی (پژوهشی)
طراحی زیرمجموعه‌های فضایی: (هدایت، کنترل، سازه و...)
محمد جواد پوستینی؛ سیدحسین ساداتی؛ یوسف عباسی؛ سید مجید حسینی
دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1401، صفحه 51-62
چکیده
طراحی مسیر بهینه غیرهم‌زمان، یکی از راهکارهای مورد استفاده برای هدایت فضاپیما‌های بازگشتی و قابل استفاده مجدد است. در این رویکرد بسیاری از قیود و محدودیت‌های مسئله قابل بررسی می‌باشد بدون اینکه مسئله‌ی زمان و حجم محاسبات محدودیتی را ایجاد نماید. در طراحی مسیر بهینه قیود گوناگونی قابل اعمال می‌باشند که با حذف و اضافه نمودن آنها ...
بیشتر
طراحی مسیر بهینه غیرهم‌زمان، یکی از راهکارهای مورد استفاده برای هدایت فضاپیما‌های بازگشتی و قابل استفاده مجدد است. در این رویکرد بسیاری از قیود و محدودیت‌های مسئله قابل بررسی می‌باشد بدون اینکه مسئله‌ی زمان و حجم محاسبات محدودیتی را ایجاد نماید. در طراحی مسیر بهینه قیود گوناگونی قابل اعمال می‌باشند که با حذف و اضافه نمودن آنها عملکرد بهینهساز قابل ارتقا است تاجاییکه میتوان آن را به عنوان کاندید روش همزمان معرفی نمود. از آنجاییکه اکثر روشهای بهینه‌سازی نیازمند حدس اولیهاند، در این تحقیق با استفاده از مدیریت حدساولیه، نسبت به کاهش قیود در مسئله بهینه‌سازی و انتقال آنها به فاز مربوطه به حدس اولیه اقدام شده است. لذا قیودی مانند خطا و زاویه برخورد از طریق به کارگیری روشهای هدایت کلاسیک مدیریت شده و سپس خروجی این روشها به عنوان حدس اولیه به بهینهساز ارائه می‌گردد. نتایج شبیهسازی ششدرجه آزادی نشاندهنده ارتقای دقت و کاهش زمان محاسبات بهینه است.
مقالة تحقیقی (پژوهشی)
طراحی زیرمجموعه‌های فضایی: (هدایت، کنترل، سازه و...)
عبدالمجید خوشنود؛ علی امین زاده؛ پیمان نیک پی
دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1401، صفحه 63-71
چکیده
تلاطم سیال در سیسم مخازن سوخت یکی از منابع تولید ارتعاشات در سیستم های دینامیکی می باشد. مشکل اصلی حذف این ارتعاشات این است پارامترهای آن زیر تحریک هستند و عملگر مستقیمی برای کنترل ارتعاشات آن وجود ندارد. در این مقاله از ایده عملگر مجازی برای کاهش ارتعاشات حاصل از تلاطم استفاده شده است. برای این هدف مدلسازی اثر تلاطم با بهره گیر یاز ...
بیشتر
تلاطم سیال در سیسم مخازن سوخت یکی از منابع تولید ارتعاشات در سیستم های دینامیکی می باشد. مشکل اصلی حذف این ارتعاشات این است پارامترهای آن زیر تحریک هستند و عملگر مستقیمی برای کنترل ارتعاشات آن وجود ندارد. در این مقاله از ایده عملگر مجازی برای کاهش ارتعاشات حاصل از تلاطم استفاده شده است. برای این هدف مدلسازی اثر تلاطم با بهره گیر یاز مدل جرم و فنر انجام شده و سپس کنترل کننده مورد نظر با بهره گیری از روش های بهینه خطی و ایده عملگر مجازی طراحی و شبیه سازی شده است. ایده عملگر مجازی بر اساس وجود فرضی عملگر در پارامترهای تلاطم عمل می کند و عملا موجب می شود یکی از عملگرهای واقعی سیستم حذف شود. نتایج شبیه سازی نشان می دهد روش ارائه شده می تواند اثر ارتعاشات تلاطم را به طور قابل توجهی بدون اضافه کردن عملگر واقعی جدید کاهش دهد.
مقالة تحقیقی (پژوهشی)
طراحی زیرمجموعه‌های فضایی: (هدایت، کنترل، سازه و...)
نوربخش فولادی؛ نداالسادات صدیقی رنانی
دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1401، صفحه 73-87
چکیده
در این مقاله به ارائۀ الگوریتم و نرم‌افزاری جامع جهت طراحی مفهومی موتورهای موشکی با مولفه-های پیشران سرمازا، پرداخته شده است. در الگوریتم، پنج چرخه کاربردی تغذیۀ تحت فشار، مولدگازی، احتراق مرحله‌ای، انبساطی بسته و باز مدلسازی شده است. به منظور صحت‌سنجی، موتورهایVulcain و HM7B، بازطراحی و مقایسۀ نتایج حاصل با اطلاعات واقعی بیانگر خطای ...
بیشتر
در این مقاله به ارائۀ الگوریتم و نرم‌افزاری جامع جهت طراحی مفهومی موتورهای موشکی با مولفه-های پیشران سرمازا، پرداخته شده است. در الگوریتم، پنج چرخه کاربردی تغذیۀ تحت فشار، مولدگازی، احتراق مرحله‌ای، انبساطی بسته و باز مدلسازی شده است. به منظور صحت‌سنجی، موتورهایVulcain و HM7B، بازطراحی و مقایسۀ نتایج حاصل با اطلاعات واقعی بیانگر خطای کمتر از 5 درصد پارامترهای اصلی طراحی و کمتر از 20 درصد درسایر پارامترها است که در مرحلة طراحی مفهومی از دقت کافی برخوردارند. از مزایای این نرمافزار وجود قریب150 پارامتر و 14 نمودار مربوط به رفتار جریان در محفظة تراست و جلیقة خنککاری در خروجی است که امکان مطالعة پارامتریک تاثیر تغییرات ورودیها بر خروجیها را فراهم مینماید. مدلسازی توابع موجود در الگوریتم و محاسبات مربوط به احتراق با استفاده از نرمافزارهایMATLABوCEAانجام گرفته و نهایتاً با ادغام در محیط برنامهنویسی Visual studio و با استفاده از زبان برنامهنویسی C#، نرم‌افزاری با رابط کاربری گرافیکی کاربرپسند ارائه شده است.
مقالة تحقیقی (پژوهشی)
طراحی سامانه‌‌های فضایی: فضاپیماها، ماهواره‌ها، ایستگاه‌های فضایی وتجهیزات آنها
محمدرضا سلیمی
دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1401، صفحه 93-105
چکیده
در این تحقیق، محفظه تجزیه یک رانشگر تک مولفه‌ای بر پایه سوخت هیدرازین بصورت عددی شبیه-سازی شده است. بستر کاتالیستی مورد بررسی دو جزئی بوده و اثرات پارامترهایی مانند ضخامت ناحیه بالادستی و قطر ذرات تشکیل دهنده آن روی عملکرد محفظه تجزیه بررسی می‌شوند. در این راستا سه قطر گرانول استاندارد با عدد مش 16.5، 25 و 30 با ضخامت‌‌های ناحیه بالادستی ...
بیشتر
در این تحقیق، محفظه تجزیه یک رانشگر تک مولفه‌ای بر پایه سوخت هیدرازین بصورت عددی شبیه-سازی شده است. بستر کاتالیستی مورد بررسی دو جزئی بوده و اثرات پارامترهایی مانند ضخامت ناحیه بالادستی و قطر ذرات تشکیل دهنده آن روی عملکرد محفظه تجزیه بررسی می‌شوند. در این راستا سه قطر گرانول استاندارد با عدد مش 16.5، 25 و 30 با ضخامت‌‌های ناحیه بالادستی (mm) 2.5، (mm) 5 و (mm) 7.5 در یک بستر کاتالیستی به طول (cm) 6.5 مورد مطالعه قرار گرفتهاند. شبیهسازیها برای دو نوع گرانول در بستر اصلی با قطرهای استاندارد (in) 8/1 و (in) 16/1 در ضرایب بارگذاری (kg/m2s) 16.5، (kg/m2s) 25 و (kg/m2s) 35 انجام گرفته است. نتایج حاصل نشان میدهند که میزان تاثیرگذاری بخش بالادست بستر کاتالیستی به شدت به نسبت اندازه ذرات تشکیلدهنده بستر اصلی به ناحیه بالادستی وابسته است. همچنین، طول ناحیه بالادستی و بارگذاری بستر پارامترهای مهمی در میزان تاثیرگذاری ناحیه بالادستی بشمار میروند.
مقالة تحقیقی (پژوهشی)
تجارت،مدیریت و حقوق فضایی
سعید حبیبا؛ حمید کاظمی؛ میلاد صادقی
دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1401، صفحه 107-119
چکیده
فعالیتهای فضایی که از گذشته برای دولتها به عنوان بازیگران اصلی و سنتی صنعت فضایی، اهمیتی فوقالعاده داشته، امروزه برای اشخاص غیر دولتی و خصوصی نیز که بازیگران جدید صنعت فضایی محسوب می‌شوند، جذابیت ایجاد کرده است. بیگمان در این عرصه، فناوری پیششرط اجرا و توسعه فعالیتهای فضایی است. دولتهای درحال توسعه و کمتر توسعه ...
بیشتر
فعالیتهای فضایی که از گذشته برای دولتها به عنوان بازیگران اصلی و سنتی صنعت فضایی، اهمیتی فوقالعاده داشته، امروزه برای اشخاص غیر دولتی و خصوصی نیز که بازیگران جدید صنعت فضایی محسوب می‌شوند، جذابیت ایجاد کرده است. بیگمان در این عرصه، فناوری پیششرط اجرا و توسعه فعالیتهای فضایی است. دولتهای درحال توسعه و کمتر توسعه یافته، سعی میکنند با تصویب قوانین ملی فضایی راه را برای انجام این فعالیتها هموار کنند، ولی باید گفت که هنوز در این مسیر موانع زیادی موجود است. یکی از این موانع، قوانین و مقررات محدودکننده کشورهای پیشرفته و توسعه یافته نسبت به انتقال فناوری در صنعت فضایی است. شناسایی ابعاد این موانع و محدودیتها و ارزیابی آنها از نقطه نظر حقوق مالکیت فکری، موضوع این مقاله است. تنازع و برخورد میان گرایش به سمت تجاریسازیِ فعالیتهای فضایی و کنترل شدید بر انتقال فناوری در صنعت فضایی یکی از نتایجی است که این مقاله به آن دست یافته است.
مقالة تحقیقی (پژوهشی)
طراحی سامانه‌‌های فضایی: فضاپیماها، ماهواره‌ها، ایستگاه‌های فضایی وتجهیزات آنها
حانیه اسحاق نیا؛ مهران نصرت الهی؛ امیرحسین آدمی؛ هادی دستوری
دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1401، صفحه 121-137
چکیده
تقریباً در تمامی ماهواره‌برها از سیستم پیشرانش توربوپمپی استفاده شده است. با ارتقاء فناوری‌های ساخت، خصوصًا در استفاده از سازه‌های کامپوزیتی و سبک، استفاده از سیستم‌های پیشرانش غیر توربوپمپی با توجه به کاهش هزینه‌های عملیاتی مورد توجه قرار گرفته است. در این تحقیق به طراحی بهینه چندموضوعی یک ماهواره‌بر دو طبقه با استفاده از سیستم ...
بیشتر
تقریباً در تمامی ماهواره‌برها از سیستم پیشرانش توربوپمپی استفاده شده است. با ارتقاء فناوری‌های ساخت، خصوصًا در استفاده از سازه‌های کامپوزیتی و سبک، استفاده از سیستم‌های پیشرانش غیر توربوپمپی با توجه به کاهش هزینه‌های عملیاتی مورد توجه قرار گرفته است. در این تحقیق به طراحی بهینه چندموضوعی یک ماهواره‌بر دو طبقه با استفاده از سیستم پیشرانش تحت فشار برای هر دو طبقه پرداخته شده است. دو دسته اصلی سیستم‌های پیشرانش غیر توربوپمپی شامل سیستم تغذیه رگلاتوری و دمشی در ساختارهای مختلف در دو طبقه ماهواره‌بر مورد ارزیابی قرار گرفته است. استخراج جواب بهینه و ممکن مأموریت پرتابگر نیز به عنوان یک متغیر طراحی در الگوریتم بهینه‌سازی اضافه شده است. بر این اساس پرتابگری برای رسیدن ارتفاع مداری مشخص با قدرت حمل حداکثر بارمحموله و حداقل جرم برخاست برای هر ساختار پرتابگر استخراج و معرفی گردیده است. برای این منظور از چارچوب طراحی بهینه چندموضوعی AAO استفاده گردیده است. بهینهساز سطح سیستم و زیرسیستم الگوریتم تلفیقی GA-SQP انتخاب شده است.
