مقالة تحقیقی (پژوهشی)
طراحی زیرمجموعه‌های فضایی: (هدایت، کنترل، سازه و...)
ولی اله شاه بهرامی؛ میلاد عظیمی؛ علیرضا علیخانی
دوره 16، شماره 4 ، دی 1402، صفحه 1-13
چکیده
در این مقاله الگوریتم کنترل مقاومی تطبیقی مبتنی بر ترکیب قوانین مود لغزشی فراپیچشی و ترمینال غیرتکین برای مانور وضعیت و ارتعاشات فضاپیمای انعطافپذیر با دینامیک کاملا کوپل صلب-انعطافپذیر توسعه داده شده است. قانون تطبیق توسعه داده شده در وهله اول نیاز به دانش اغتشاشات خارجی و نامعینی ها را حذف کرده، سپس با رویکرد فراپیچشی، قانون ...
بیشتر
در این مقاله الگوریتم کنترل مقاومی تطبیقی مبتنی بر ترکیب قوانین مود لغزشی فراپیچشی و ترمینال غیرتکین برای مانور وضعیت و ارتعاشات فضاپیمای انعطافپذیر با دینامیک کاملا کوپل صلب-انعطافپذیر توسعه داده شده است. قانون تطبیق توسعه داده شده در وهله اول نیاز به دانش اغتشاشات خارجی و نامعینی ها را حذف کرده، سپس با رویکرد فراپیچشی، قانون کنترلی سوئیچینگ ترمینال غیر تکینی با قابلیت تولید فرامین پیوسته کنترلی برای حذف پدیده چترینگ ارائه میدهد. همچنین مسئله تکینگی و دستیابی به همگرایی زمان محدود، با پیاده سازی الگوریتم مود لغزشی ترمینال غیرتکین را مرتفع ساخته است. پایداری کلی و قوام سیستم کنترلی با بکارگیری تئوری لیاپانوف اثبات شده است. یکی از ویژگیهای اساسی الگوریتم کنترل پیشنهادی، جلوگیری از تخمین بیش از حد بهره های کنترلی و همگرایی سریعتر نسبت به الگوریتمهای رایج فراپیچشی و ترمینال غیرتکین به تنهایی میباشد. شبیه سازیها در قالب یک مطالعه مقایسه ای برای مانور با زاویه بزرگ، بیانگر مزیت کنترلر پیشنهادی میباشد.
مقالة تحقیقی (پژوهشی)
بررسی تشعشعات فضایی
پدرام حاجی پور؛ لیلا محمدی؛ اعظم عیدی؛ سارا شوریان؛ ناهید عیدی اسفیانی؛ سید امیر حسین فقهی
دوره 16، شماره 4 ، دی 1402، صفحه 15-27
چکیده
یکی از عوامل آسیب زا برای عملکرد مناسب محموله های مخابراتی، ذرات پر انرژی یونیزان در فضا میباشند که استفاده از حفاظ مناسب، از راه کارهای مقابله با آن در نظر گرفته می‌شود. در طراحی حفاظ عوامل متعددی از جمله نوع قطعه و میزان وزن قابل قبول برای محموله و غیره می بایست مورد توجه قرار گیرند. در سالهای اخیر به منظور کاهش هزینه‌های ساخت ...
بیشتر
یکی از عوامل آسیب زا برای عملکرد مناسب محموله های مخابراتی، ذرات پر انرژی یونیزان در فضا میباشند که استفاده از حفاظ مناسب، از راه کارهای مقابله با آن در نظر گرفته می‌شود. در طراحی حفاظ عوامل متعددی از جمله نوع قطعه و میزان وزن قابل قبول برای محموله و غیره می بایست مورد توجه قرار گیرند. در سالهای اخیر به منظور کاهش هزینه‌های ساخت و پرتاب، به کار گیری قطعات غیر فضایی مورد اقبال قرارگرفته است. بنابراین، استفاده از حفاظ با جنس مناسب به گونه ای که علاوه بر مقاومت در برابر تشعشعات، بتواند ملاحظات بودجه وزنی را نیز تامین نماید، از چالش های مهم در این حوزه خواهد بود. در این مقاله، هدف بررسی روش های کاهش بودجه وزنی با ملاحظه آسیب پرتویی دزیونیزان میباشد. در همین راستا، یک ماموریت توسعه فناوری پنج ساله در مدار GEO، پیشبینی شده و نتایج شبیه سازی ها و آزمایش حفاظ از دو جنس آلومینیوم و پلی اتیلن برای بررسی آسیب دز یونیزان، بر حسب بودجه وزنی اولیه و مرجع، ارائه و مقایسه شده است. تحلیل و ارزیابی نتایج آزمایش در بکارگیری از حفاظ پلی اتیلن کاهش 17/21درصدی مابین دو سنجنده تشعشع بیرونی و داخلی را نشان می دهد.
مقالة تحلیلی
سیاست‌گذاری فضایی
لیلا محمدی؛ پروین سجودی؛ محمد بد؛ سعید شیخ زاده
دوره 16، شماره 4 ، دی 1402، صفحه 29-40
چکیده
با توجه به تنوع جغرافیایی کشور و الزام برای بالا بردن ضرایب اطمینان و نفوذ دسترسی و همچنین به دلیل نیازمندی‌های خدمات آینده و در نظر گرفتن ملاحظات اقتصادی، استفاده از ارتباطات ماهواره‌ای امری اجتناب‌ناپذیر است. در حال حاضر به دلیل نبود ماهواره مخابراتی ملی، ارتباطات ماهواره‌ای به جایگاه شایسته‌ای در شبکه ارتباطی کشور دست نیافته ...
بیشتر
با توجه به تنوع جغرافیایی کشور و الزام برای بالا بردن ضرایب اطمینان و نفوذ دسترسی و همچنین به دلیل نیازمندی‌های خدمات آینده و در نظر گرفتن ملاحظات اقتصادی، استفاده از ارتباطات ماهواره‌ای امری اجتناب‌ناپذیر است. در حال حاضر به دلیل نبود ماهواره مخابراتی ملی، ارتباطات ماهواره‌ای به جایگاه شایسته‌ای در شبکه ارتباطی کشور دست نیافته است و تنها به برخی کاربردهای محدود از جمله کاربردهای بانکی، نفت و گاز محدود شده است. با در نظر گرفتن توسعه شبکههای پهنباند در کشور، نیاز به انتقال دادههای حجیم با نرخ بالا، ایجاد عدالت اجتماعی و افزایش ضریب نفوذ اینترنت و فراهم نمودن دسترسی به خدمات گوناگون و سرانجام همراستا با برنامههای کلان کشور، لازم است توسعه ارتباطات ماهواره‌ای به صورت جدی مورد توجه و بررسی قرار گیرد. به این منظور در این مقاله در راستای پوشش نیازهای موجود، تحلیلی جامع از شرایط بازار برای خدمات مختلف در کشور صورت گرفته است. از این رو و با استناد به نتایج این مقاله میتوان انتظار داشت تا شکاف موجود مابین ارائه خدمات و نیاز به دریافت آنها به صورت ملموستری درآید و در نتیجه ضرورت استفاده از ارتباطات ماهواره‌ای در توسعه شبکه ملی اطلاعات به صورت واضح مشخص گردد.
مقالة تحقیقی (پژوهشی)
طراحی زیرمجموعه‌های فضایی: (هدایت، کنترل، سازه و...)
محمد حاجی‌جعفری؛ افشین ولی‌محمد؛ مهسا مهدوی
دوره 16، شماره 4 ، دی 1402، صفحه 41-56
چکیده
در این پژوهش پاسخ دینامیکی یک ماهواره مکعبی 12واحدی (20×20×30 سانتی‌متر) در شرایط پرتاب برای سه پیکربندی بررسی شده است. به‌رغم وجود یک طرح موفق برای این ماهواره، با الزام افزودن یک پایه آداپتور به‌منظور نصب روی یک آداپتور استاندارد، طراحی سازه‌ای ماهواره برای سازگاری مودال با پرتابگر اصلاح گردیده که مبتنی‌بر 3 راهکار: اعمال تغییرات ...
بیشتر
در این پژوهش پاسخ دینامیکی یک ماهواره مکعبی 12واحدی (20×20×30 سانتی‌متر) در شرایط پرتاب برای سه پیکربندی بررسی شده است. به‌رغم وجود یک طرح موفق برای این ماهواره، با الزام افزودن یک پایه آداپتور به‌منظور نصب روی یک آداپتور استاندارد، طراحی سازه‌ای ماهواره برای سازگاری مودال با پرتابگر اصلاح گردیده که مبتنی‌بر 3 راهکار: اعمال تغییرات هندسی روی سازه، تغییر گستردگی نقاط برای بهبود قیود اتصال به پرتابگر، و تغییر چیدمانی داخلی اجزای سامانه با رعایت استانداردها و اصول سازگاری و همنشینی بود. براینپایه، بهجز افزودن پایه آداپتور و اندک تغییراتی در صفحات جداکننده، یک تیرک محوری به ماهواره اضافه گردیده که باعث تغییر چیدمانی داخلی از جمله دو نیم شدن تانک سوخت (با کاهش گنجایش 595 سانتیمترمکعب) گردیده است. به‌رغم افزایش 370 گرمی جرم کل، بسامدهای طبیعی سامانه بدون نیاز به طراحی مجدد بهاندازه کافی افزایش یافته و تداخل بسامدی با طیف بسامدی پرتابگر وجود نخواهد داشت.
مقالة تحقیقی (پژوهشی)
سیستم‌های مکان‌یابی جهانی و ناوبری GPS)، GLONASS، GALILEO
منا زاهدنمازی؛ علیرضا طلوعی
دوره 16، شماره 4 ، دی 1402، صفحه 57-70
چکیده
یکی از حسگرهای تعیین وضعیت برای فضاپیما حسگر ستاره است. محاسبة وضعیت توسط حسگر ستاره شامل چندین گام است: پردازش تصویر، شناسایی ستاره، جستجو در پایگاه‌داده و پیاده‌سازی الگوریتم تعیین وضعیت. این مقاله به تحلیل و بهبود الگوریتم شناسایی ستاره مبتنی‌بر تجزیة مقدار تکین می‌پردازد. به‌منظور بهبود نتایج شناسایی، اصلاحاتی در الگویتم ...
بیشتر
یکی از حسگرهای تعیین وضعیت برای فضاپیما حسگر ستاره است. محاسبة وضعیت توسط حسگر ستاره شامل چندین گام است: پردازش تصویر، شناسایی ستاره، جستجو در پایگاه‌داده و پیاده‌سازی الگوریتم تعیین وضعیت. این مقاله به تحلیل و بهبود الگوریتم شناسایی ستاره مبتنی‌بر تجزیة مقدار تکین می‌پردازد. به‌منظور بهبود نتایج شناسایی، اصلاحاتی در الگویتم انجام شده است. همچنین، تحلیل و شبیهسازی به‌منظور بررسی تأثیر ابعاد میدان دید و تعداد ستارگان مورد استفاده بر نتایج شناسایی و نرخ مجموعههای تکراری در پایگاه‌داده ارائه شده است. علاوهبر این، شناسایی بهعنوان یک فرآیند دو مرحلهای براساس مقادیر و بردارهای تکین درنظرگرفته شده است. نتایج، برتری الگوریتم بهبود یافته در افزایش نرخ شناسایی و کاهش نرخ مجموعههای تکراری در پایگاه‌داده را نشان میدهد. نرخ شناسایی الگوریتم بهبود یافته در میدانهای دید 〖۱۰〗^°×〖۱۰〗^° و 〖۱۲〗^°×〖۱۲〗^°، همواره بالاتر از ٪97 است. شبیهسازیها براساس کاتالوگ ستارهای هیپارکوس برای ستارگان روشنتر از قدر 5/6 و با استفاده از نرمافزار متلب انجام شده است.
مقالة تحقیقی (پژوهشی)
فناوری‌های نوین در فضا
حامد بابائی؛ سید امیر گوهری؛ پیمان محمدی
دوره 16، شماره 4 ، دی 1402، صفحه 71-82
چکیده
: در این مقاله نوع جدیدی از ساختارهای EBG موسوم به سطوح انتخابی فرکانس (FSS) با قابلیت پیکربندی مجدد بررسی شده‌است. طرح پیشنهادی، یک فیلتر میان نگذر جدید با هدف کنترل فرکانس مرکزی با قابلیت پیکربندی مجدد مجهز به دیودهای پین(PIN)برای ساختار FSS را در باند فرکانسی C و دربازه فرکانسی 4GHz الی 8GHz با کاربرد فضایی معرفی می‌کند که در فرکانس مرکزی ...
بیشتر
: در این مقاله نوع جدیدی از ساختارهای EBG موسوم به سطوح انتخابی فرکانس (FSS) با قابلیت پیکربندی مجدد بررسی شده‌است. طرح پیشنهادی، یک فیلتر میان نگذر جدید با هدف کنترل فرکانس مرکزی با قابلیت پیکربندی مجدد مجهز به دیودهای پین(PIN)برای ساختار FSS را در باند فرکانسی C و دربازه فرکانسی 4GHz الی 8GHz با کاربرد فضایی معرفی می‌کند که در فرکانس مرکزی 4.75GHz، پهنای باند حدود 1GHz را در وضعیت روشن بودن دیود ارائه می دهد. فرکانس مرکزی این فیلتر در وضعیت خاموش بودن دیود به فرکانس 5.23GHz جابجا می‌شود. در واقع این ساختار قرار است به عنوان نوعی پوشش الکترومغناطیسی برای محموله فضایی در ماهواره های نسل آینده استفاده شود. پس از طراحی و شبیهسازی سلول حاصل، یک مدل مداری نیز برای تایید طراحی و شبیهسازی ارائه شده است. از کاربردهای مهم این ساختارها، استفاده از آنها در محافظت ماژول های الکترونیکی، محموله ماهوارهها در برابر تشعشعات الکترومغناطیسی، جنگ الکترونیک و کاهش سطح مقطع راداری(RCS) است.
یادداشت فنی
علوم و اکتشافات فضایی
فاطمه موسوی مهدی آبادی
دوره 16، شماره 4 ، دی 1402، صفحه 83-89
چکیده
پیری بذر فرآیندی است که می تواند منجر به از دست دادن کامل زیست پذیری بذر شود. این فرآیند زمانی اتفاق می افتد که بذرها در معرض ذخیره طولانی مدت یا تیمارهای زوال کنترل شده نظیر خشکی بیش از حد، فقدان اکسیژن، و نوسانات دمایی روی زمین یا فضای خارج از جو قرار بگیرند. تغییرات پروتئومی می تواند در حالت خشک برای بذرها رخ دهد. نوسانات دمایی شدید ...
بیشتر
پیری بذر فرآیندی است که می تواند منجر به از دست دادن کامل زیست پذیری بذر شود. این فرآیند زمانی اتفاق می افتد که بذرها در معرض ذخیره طولانی مدت یا تیمارهای زوال کنترل شده نظیر خشکی بیش از حد، فقدان اکسیژن، و نوسانات دمایی روی زمین یا فضای خارج از جو قرار بگیرند. تغییرات پروتئومی می تواند در حالت خشک برای بذرها رخ دهد. نوسانات دمایی شدید فضا و به طور ویژه ماه و مریخ، یکی از چالش های مهم پیش رو دانشمندان فضایی جهت انتقال بذر گیاهان و پرورش آن ها در فضای خارج از جو می باشد. در مطالعه حاضر، اثرات نوسانات دمایی شبیه سازی شده فضا بر محتوای کمی و کیفی پروتئین های بذر خشک گوجه فرنگی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج ،13 باند پروتئینی را در محدوده وزن مولکولی82/91 تا 89/8 کیلودالتون نشان داد. همچنین کاهش دوبرابر و یا بیشتر شدت باندهای پروتئینی با وزن مولکولی بالا در گروه تحت تیمار نسبت به شاهد مشاهده شد. در نهایت انجام روش الکتروفورز دوبعدی و به دنبال آن طیف سنجی جرمی برای وضوح بهتر پروتئین های بذر گوجه فرنگی و تفکیک بهتر آن ها و همچنین شناسایی باندهای پروتئینی ناشناخته در مطالعات آتی پیشنهاد می گردد.
